KK/Prabhupada 1066 - Зердесіздер Жоғарғы Хақты тұлғасыз дейді Демек



660219-20 - Lecture BG Introduction - New York

Зердесіздер Жоғарғы Хақты тұлғасыз дейді Демек, Жоғарғы Жаратушы, Жоғарғы Ләззат Алушы — Тәңір екен, керісінше, тірі жандар тек көмектесушілер. Тірі жандар Тәңірге көмектесу арқылы ләззат алады. Қожайын мен қызметші арасындағы қатынас. Қожайын риза болса, қызметшілердің де риза болуы — заңдылық. Жоғарғы Иені риза қылу шарт, әйткенмен бұл фәни әлемді жаратуға және одан ләззат алуға деген бейімділік Құдайдың бойында болғандықтан, тірі жандардың да бойларында бар. Құдай ғарыш әлемін жаратты.

Сондықтан Бһагавад-гитада жоғарғы әмірші, сол әміршіге бағынышты тірі жандар, ғарыш көрінісі, мәңгі уақыт және һарекеттер, осы бесеуін құрайтын толық бүтін толық түсіндірілген. Толық бүтінді құрайтын осы бесеуі Хақ деп аталады. Толық бүтін я Жоғарғы Хақ дегеніміз — Құдайдың толық Тұлғасы — Шри Кришна. Бұдан алдын түсіндіргенімдей, Тәңір Кришнаның сан алуан энергияларынан жаратылыс туады, және Ол — толық бүтін. Бһагавад-гитада тұлғасыз Браһман да Құдайдың толық Тұлғасына бағынышты деп түсіндірілген.

Браһмано һи пратиштһаһам (BG 14.27). Тұлғасыз Браһман да... Браһма-сутра тұлғасыз Браһманды Күн нұрына теңей отырып, егжей-тегжей түсіндіреді. Күн нұрына ұқсас, тұлғасыз Браһман да — Жоғарғы Браһманның я Құдайдың Түптұлғасының нұр сәулесі. Сондықтан тұлғасыз Браһман да, Параматма да — Хақтың, толық бүтіннің толымсыз танымы. Бұлар да түсіндіріледі. Пурушоттама-йога. Он бесінші тараудан Құдайдың Түптұлғасы, Пурушоттаманың тұлғасыз Браһманнан да, Параматманың толымсыз танымынан да жоғары тұратынын оқимыз.

Құдайдың Түптұлғасы — сач-чид-ананда-виграһаһ (БС 5.1) деп аталады. Браһма-самһита былай басталады: ишвараһ парамаһ кришнаһ сач-чид-ананда-виграһаһ / анадир адир говиндаһ сарва-карана-каранам (БС 5.1): “Говинда, Кришна — бүкіл себептің түпкі себепкері, ең бастапқы себепкер, мәңгі тіршілік етуші және білім мен шаттық кейпі”. Құдайдың Түптұлғасы — сач-чид-ананда-виграһаһ. Тұлғасыз Браһманды танысақ, Кришнаның сат (мәңгі тіршілік етуші) сипатын танимыз. Параматманы танысақ, Кришнаның сат-чит (мәңгі тіршілік етуші және білім) сипатын танимыз. Ал Құдайдың Тұлғасын Кришна кейпінде танысақ, барлық бақи сипаттарын: сат, чит, ананда виграһасын (мәңгі тіршілік етуші және білім мен шаттыққа толы сипатын) толық танимыз. Виграһа дегеніміз — бейне. Авйактам вйактим апаннам манйанте мам абуддһайаһ (BG 7.24). Зердесіздер Жоғарғы Хақты тұлғасыз дегенімен, Кришнаның бақи тұлға екенін барлық Веда шастралары растайды. Нитйо нитйанам четанаш четананам (Катһа Упанишад 2.2.13). Бәріміздің де жеке дара тұлғалар, жеке дара жандар екеніміз секілді, Жоғарғы Хақ та түбінде Түптұлға. Құдайдың Тұлғасын тану дегеніміз — сат, чит, ананданы толық виграһасында, яғни барлық бақи бейнелерінде тану. Виграһа дегеніміз — бейне болғандықтан, толық бүтін — бейнесіз емес. Егер Құдай пішінсіз болса немесе басқа нәрселерден кем болса, толық бүтін болмас еді. Толық бүтінде — біз түйсінетін және түйсінбейтін нәрсенің бәрі болуы шарт. Әйтпесе толық бола алмайды. Толық бүтін Құдайдың Тұлғасы — ұшы-қиырсыз энергиялар иесі: парасйа шактир вивидһаива шруйате (CC Madhya 13.65, purport). Құдайдың сан алуан энергиялары арқылы һарекет ететіні де Бһагавад-гитада түсіндіріледі. Біз тұратын мына құбылмалы фәни әлем де өз алдына толық, себебі пурнам идам (Śrī Īśopaniṣad, Invocation). Саңкһйа философиясы бойынша — фәни жаһан уақытша кейпін тапқан 24 (жиырма төрт) элемент бұл жаһанның сақталуы мен тіршілік етуіне қажет заттың барлығымен қамтамасыз ету үшін толық бейімделген. Жаһанды қамтамасыз ету үшін қосымша еш нәрсе қажет емес. Толық бүтін энергиясы бәрін уақытында істейді, уақыты біткенде, толық бүтіннің еркімен осы өткінші көріністер жойылады.