NL/BG 18.51-53

Bhagavad-gītā zoals ze is - Hoofdstuk 18: Conclusie: De volmaaktheid van onthechting

BG 18.50 - BG 18.54

Śrī Śrīmad A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupāda

VERS 51-53

बुद्ध्या विशुद्धया युक्तो धृत्यात्मानं नियम्य च ।

शब्दादीन्विषयांस्त्यक्त्वा रागद्वेषौ व्युदस्य च ॥५१॥

विविक्तसेवी लघ्वाशी यतवाक्कायमानसः ।

ध्यानयोगपरो नित्यं वैराग्यं समुपाश्रितः ॥५२॥

अहंकारं बलं दर्पं कामं क्रोधं परिग्रहम् ।

विमुच्य निर्ममः शान्तो ब्रह्मभूयाय कल्पते ॥५३॥

buddhyā viśuddhayā yukto

dhṛtyātmānaṁ niyamya ca

śabdādīn viṣayāṁs tyaktvā

rāga-dveṣau vyudasya ca

vivikta-sevī laghv-āśī

yata-vāk-kāya-mānasaḥ

dhyāna-yoga-paro nityaṁ

vairāgyaṁ samupāśritaḥ

ahaṅkāraṁ balaṁ darpaṁ

kāmaṁ krodhaṁ parigraham

vimucya nirmamaḥ śānto

brahma-bhūyāya kalpate

WOORD-VOOR-WOORD-VERTALINGEN

buddhyā — met de intelligentie; viśuddhayā — volledig gezuiverd; yuktaḥ — bezig; dhṛtyā — door vastberadenheid; ātmānam — het zelf; niyamya — regulerend; ca — ook; śabda-ādīn — zoals geluid; viṣayān — de zinsobjecten; tyaktvā — opgegeven hebbend; rāga — gehechtheid; dveṣau — en afkeer; vyudasya — opgevend; ca — ook; vivikta-sevī — op een afgezonderde plaats levend; laghu-āśī — een kleine hoeveelheid etend; yata — beteugeld hebbend; vāk — spraak; kāya — lichaam; mānasaḥ — en geest; dhyāna-yoga-paraḥ — verzonken in een toestand van diepe meditatie; nityam — vierentwintig uur per dag; vairāgyam — onthechting; samupāśritaḥ — toevlucht genomen hebbend tot; ahaṅkāram — vals ego; balam — krachtsvertoon; darpam — valse trots; kāmam — lust; krodham — woede; parigraham — en het vergaren van materiële dingen; vimucya — bevrijd zijn van; nirmamaḥ — zonder besef van eigendom; śāntaḥ — vreedzaam; brahma-bhūyāya — voor zelfrealisatie; kalpate — is gekwalificeerd.

VERTALING

Hij die door zijn intelligentie gezuiverd is en zijn geest met vastberadenheid beheerst; die zich onthecht van zins-objecten en bevrijd is van aantrekking en afkeer; die in afzondering leeft, weinig eet en zijn lichaam, geest en taalgebruik bedwingt; die voortdurend in diepe meditatie is en onthecht; die vrij is van vals ego, krachtsvertoon, valse trots, lust, woede en het vergaren van materiële dingen; die vrij is van een vals besef van eigendom en vreedzaam is — zo iemand wordt zeker verheven tot het niveau van zelfrealisatie.

COMMENTAAR

Wanneer iemand door zijn intelligentie gezuiverd is, zorgt hij ervoor dat hij in de hoedanigheid goedheid blijft. Op die manier is hij in staat de geest te besturen en zal hij altijd in een staat van diepe meditatie zijn. Hij is niet gehecht aan de objecten van zinsbevrediging en is vrij van gehechtheid en haat ten opzichte van zijn activiteiten. Zo’n onthecht persoon geeft er van nature de voorkeur aan om in een afgezonderde plaats te leven; hij eet niet meer dan hij nodig heeft en beheerst de activiteiten van lichaam en geest. Hij heeft geen vals ego, want hij beschouwt het lichaam niet als het zelf. Hij heeft evenmin het verlangen om het lichaam vet en sterk te maken door zoveel materiële dingen te aanvaarden. Omdat hij geen lichamelijke levensopvatting heeft, is hij vrij van valse trots. Hij is tevreden met alles wat hem door de genade van de Heer geschonken wordt en hij is nooit kwaad in de afwezigheid van zinsbevrediging. Hij doet ook nooit veel moeite om zins-objecten te krijgen. Wanneer hij op zo’n manier volkomen vrij is van vals ego, raakt hij onthecht van alle materiële zaken en dat is het niveau van zelfrealisatie of Brahman. Dat niveau wordt het brahma-bhūta-niveau genoemd. Wie vrij is van de materialistische levensopvatting, wordt vreedzaam en onverstoorbaar. Dit wordt beschreven in Bhagavad-gītā 2.70:

āpūryamāṇam acala-pratiṣṭhaṁ

samudram āpaḥ praviśanti yadvat

tadvat kāmā yaṁ praviśanti sarve

sa śāntim āpnoti na kāma-kāmī

‘Alleen iemand die niet verstoord wordt door de onophoudelijke stroom van verlangens — die als rivieren in de oceaan stromen, die zelf voortdurend gevuld wordt, maar altijd rustig blijft — kan vrede vinden, maar degene die zulke verlangens probeert te vervullen niet.’

BG 18.50 - BG 18.54