"ਨਿਰਾਕਾਰ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇਸ ਭੌਤਿਕ ਚੀਜ ਦਾ ਖੰਡਨ। ਨੇਤੀ ਨੇਤੀ, "ਇਹ ਨਹੀਂ।" ਨਿਰਾਕਾਰ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇਹ ਭੌਤਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਨਿਰਾਕਾਰ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਪਰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ, ਭੌਤਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਪਨਿਸ਼ਦ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਪਰਮ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਧਾਰਨਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ। ਪਰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਾਹਮਣੋ ਅਹਮ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਟ੍ਹਾ (ਭ.ਗ੍ਰੰ. 14.27)। ਯਸ੍ਯ ਪ੍ਰਭਾ ਪ੍ਰਭਾਵਤੋ ਜਗਦ-ਅੰਡ-ਕੋਟੀ-ਕੋਟੀਸ਼ੁ (ਭ.ਸੰ. 5.40)। ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਉੱਥੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਪਰਮ ਪੁਰਖ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਿਰਾਕਾਰ ਹੈ। ਨਿਰਗੁਣ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਉਸ ਕੋਲ ਕੋਈ ਭੌਤਿਕ ਗੁਣ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਭਗਤ-ਵਤਸਲ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਗਤ-ਵਤਸਲ ਹੈ। ਇਹ ਭੌਤਿਕ ਗੁਣ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗੁਣ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਭੌਤਿਕ ਸਮਝ ਦਾ ਖੰਡਨ ਨਿਰਾਕਾਰ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਉਸਦੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਪਛਾਣ, ਪ੍ਰਤੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਗਰੂਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।"
|