HI/BG 1.45: Difference between revisions

(Bhagavad-gita Compile Form edit)
 
No edit summary
 
Line 6: Line 6:
==== श्लोक 45 ====
==== श्लोक 45 ====


<div class="verse">
<div class="devanagari">
:''यदि मामप्रतीकारमशं शपाणय: ''
:यदि मामप्रतीकारमशस्त्रं शस्त्रपाणयः
:''धार्तराष्ट्रा रणे हन्युस्तन्मे क्षेमतरं भवेत् ॥ ४५॥''
:धार्तराष्ट्रा रणे हन्युस्तन्मे क्षेमतरं भवेत् ॥४५॥
 
</div>
</div>


Line 15: Line 14:


<div class="synonyms">
<div class="synonyms">
यदि—यदि; माम्—मुझको; अप्रतीकारम्—प्रतिरोध न करने के कारण; अशम्—बिना हथियार के; श-पाणय:—शधारी; धार्तराष्ट्रा:—धृतराष्ट्र के पुत्र; रणे—युद्धभूमि में; हन्यु:—मारें; तत्—वह; मे—मेरे लिए; क्षेम-तरम्—श्रेयस्कर; भवेत्—होगा।.
यदि—यदि; माम्—मुझको; अप्रतीकारम्—प्रतिरोध न करने के कारण; अशस्त्रम्—बिना हथियार के; शस्त्र-पाणय:—शस्त्रधारी; धार्तराष्ट्रा:—धृतराष्ट्र के पुत्र; रणे—युद्धभूमि में; हन्यु:—मारें; तत्—वह; मे—मेरे लिए; क्षेम-तरम्—श्रेयस्कर; भवेत्—होगा।
</div>
</div>



Latest revision as of 15:45, 25 July 2020

His Divine Grace A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupāda


श्लोक 45

यदि मामप्रतीकारमशस्त्रं शस्त्रपाणयः ।
धार्तराष्ट्रा रणे हन्युस्तन्मे क्षेमतरं भवेत् ॥४५॥

शब्दार्थ

यदि—यदि; माम्—मुझको; अप्रतीकारम्—प्रतिरोध न करने के कारण; अशस्त्रम्—बिना हथियार के; शस्त्र-पाणय:—शस्त्रधारी; धार्तराष्ट्रा:—धृतराष्ट्र के पुत्र; रणे—युद्धभूमि में; हन्यु:—मारें; तत्—वह; मे—मेरे लिए; क्षेम-तरम्—श्रेयस्कर; भवेत्—होगा।

अनुवाद

यदि शस्त्रधारी धृतराष्ट्र के पुत्र मुझ निहत्थे तथा रणभूमि में प्रतिरोध न करने वाले को मारें, तो यह मेरे लिए श्रेयस्कर होगा ।

तात्पर्य

क्षत्रियों के युद्ध-नियमों के अनुसार ऐसी प्रथा है कि निहत्थे तथा विमुख शत्रु पर आक्रमण न किया जाय | किन्तु अर्जुन ने निश्चय किया कि शत्रु भले ही इस विषम अवस्था में उस पर आक्रमण कर दें, किन्तु वह युद्ध नहीं करेगा | उसने इस पर विचार नहीं किया कि दूसरा दल युद्ध के लिए कितना उद्यत है | इस सब लक्षणों का कारण उसकी दयाद्रता है जो भगवान् के महान भक्त होने के कारण उत्पन्न हुई |