NE/Prabhupada 0620 - गुण र कर्म अनुसार विशेष कर्तव्यमा संग्लग्न भइन्छ
Lecture on SB 1.7.36-37 -- Vrndavana, September 29, 1976
केबल कृष्णले तपाइको रक्षा गर्न सक्नुहुन्छ- अरु कोहि होइन | यदि तपाईलाई यो थाहा छ तब तपाई प्रमत्त हुनुहुन्न | र यदि तपाईलाई यो थाहा छैन, यदि तपाई धुर्त हुनुहुन्छ, तब तपाई प्रमत्त हुनुहुन्छ | केवल कृष्ण | तसर्थ कृष्णले भन्नुभयो, उहाँले आश्वासन दिनुहुन्छ, कि सर्व-धर्मान् परित्यज्य माम् एकं शरणं व्रज (भ गी १८।६६) । सुहृदं सर्व-भूतानाम् (भ गी ५।२९): "म सबैको मित्र हुँ | म तिमीलाई सुरक्षा दिन सक्छु |" अहं त्वां सर्व-पापेभ्यो मोक्षयिष्यामि | त्यसैले तपाई कृष्णको आश्रय लिनुहोस्; अन्यथा तपाई प्रमत्त, धुर्त, मुढ: हुनुहुन्छ | कृष्णले सल्लाह दिंदै हुनुहुन्छ कि "यो गर |" तर हामी धुर्त, प्रमत्त छौं | हामी सोच्छौं कि "मेरो छोराले मलाई सुरक्षा दिनेछ, मेरी पत्नीले मलाई सुरक्षा दिनेछिन्, मेरो मित्रले मलाई सुरक्षा दिनेछ, मेरो सरकारले मलाई सुरक्षा दिनेछ |" यी सब बेकार हुन्, प्रमत्त | यो हो प्रमत्तको अर्थ | केवल बुझ्ने प्रयास गर्नुहोस् | प्रमत्त: तस्य निधनं पश्यन्न् अपि. (श्री भा २|१|४) अर्को प्रमत्त भनेको, जो इन्द्रियतृप्ति पछी पागल छन् | नूनं प्रमत्तः कुरुते विकर्म (श्री भा ५|५|४) | अर्को श्लोक छ नूनं प्रमत्तः | जो प्रमत्त छन्, जसको जीवनमा कुनै दायित्व छैन, कहिलेकाही अनावश्यक रुपले चोर्ने र केहि गलत काम गर्ने-विकर्म | किन ? अब प्रमत्त, ऊ पनि पागल छ | नूनं प्रमत्तः कुरुते विकर्म (श्री भा ५|५|४) | र उसले सजाय पाउने त्यस्तो जोखिम किन लिंदैछ ? मानौं एउटा मानिस चोर्दैछ | उसले सजाय पाउनेछ | राज्यको कानुनले वा प्रकृतिको कानुनले, वा भगवानको, ऊ दण्डित हुनेछ | ऊ राज्यको कानुनबाट बच्न सक्छ, तर ऊ प्रकृतिको वा भगवानको कानुनबाट बच्न सक्दैन | प्रकृतेः क्रियमाणानि गुण्ऐः कर्माणि (भ गी ३|२७) | यो सम्भव छैन | जस्तै प्रकृतिको नियम: यदि तपाई संक्रमित हुनुहुन्छ, तपाई दण्डित हुनुहुनेछ | तपाईलाई त्यो रोग लाग्छ | यो सजाय हो | तपाई बच्न सक्नुहुन्न | त्यसैगरी, जे तपाई गर्नुहुन्छ, कारणं गुण-सङ्गो ऽस्य (भ गी १३|२२) | यदि तपाई बिरालो वा कुकुर जसरी बाँच्नुहुन्छ, त्यो संक्रमण हो, गुण, तमो गुण | तब तपाईको अर्को जीवनमा तपाई कुकुर बन्नुहुन्छ | तपाई दण्डित हुनुपर्छ | यो प्रकृतिको नियम हो | तसर्थ जसलाई यी सब नियम थाहा छैन, उसले धेरै पाप गर्छ, विकर्म | कर्म, विकर्म, अकर्म | कर्म भनेको जुन निर्देशित छ | गुण-कर्म | गुण-कर्म-विभागशः (भ गी ४|१३) | कर्म भनेको, जसरी शास्त्रमा भनिएको छ, तपाईले जस्तो किसिमको गुण विकास गर्नुभएको छ, तपाईको कर्म त्यो अनुरुप हुन्छ | ब्राह्मण-कर्म, क्षत्रिय-कर्म, व्ऐश्य-कर्म | त्यसैले यदि तपाई पालन गर्नुहुन्छ...... त्यो अध्यात्मिक गुरु र शास्त्रको कर्तव्य हो, निर्देशन दिनु, जब ऊ ब्रह्मचारी हुन्छ, कि "तिमी यसरी कार्य गर |" "तिमी ब्राह्मण जसरी कार्य गर," "तिमी क्षत्रिय जसरी कार्य गर," "तिमी वैश्य जसरी कार्य गर," र अरु, "शुद्र |" त्यसैले यो विभाजन अध्यात्मिक गुरुद्वारा गरिन्छ | कसरी ? यस्य यल् लक्षणं प्रोक्तं वर्णाभिव्यञ्जकम् (श्री भा ७|११|३५) | अध्यात्मिक गुरुले भन्नुहुनेछ कि "तिमी यसरि कार्य गर |" त्यो निर्धारित हुनुपर्छ | त्यो हो कर्म, गुण-कर्म | अध्यात्मिक गुरुले हेर्छन् कि ऊसँग यी गुण छन् | त्यो प्राकृतिक हो | जस्तै विद्यालयमा, कलेजमा, कोहि वैज्ञानिकको रुपमा तालिमप्राप्त छ, कोहि इन्जिनियरको रुपमा तालिमप्राप्त छ, चिकित्सकको रुपमा, वकिलको रुपमा | झुकाव, विद्यार्थीको व्यवहारिक मनोविज्ञान अनुसार, उसलाई सल्लाह दिइन्छ कि "तिमि यो क्षेत्र लिऊ |" त्यसैगरी, समाजका यी चार विभाजन, यो धेरै वैज्ञानिक छ | त्यसैले गुरुको निर्देशनबाट, जब ऊ गुरुकुलमा हुन्छ, उसलाई विशेष किसिमको कर्तव्य दिइन्छ, र उसले इमान्दारीपूर्वक गर्छ..... स्व-कर्मणा तम् अभ्यर्च्य (भ गी १८|४६) | वास्तविक प्रयोजन कृष्ण भावना हो | र उसको गुण र कर्म अनुसार ऊ विशेष कर्तव्यमा संग्लग्न हुन्छ | केहि नराम्रो हुँदैन जब सम्म त्यो कृष्णको सन्तुष्टिको लागि हुन्छ | अतः पुम्भिर् द्विज-श्रेष्ठा वर्णाश्रम-विभागशः (श्री भा १|२|१३) | वर्णाश्रम विभाग हुनुपर्छ | तर वर्णाश्रमको लक्ष्य के हो ? केवल ब्राह्मण बनेर ऊ सफल हुन्छ ? होइन | कोहि पनि तबसम्म सफल हुँदैन जबसम्म उसले कृष्णलाई सन्तुष्ट पार्दैन | त्यो वास्तविक सफलता हो |