"ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଦୁନିଆରେ ନିମ୍ନ ଶକ୍ତିର କୌଣସି ପ୍ରକାଶ ନାହିଁ; ସେଠାରେ କେବଳ ଉନ୍ନତ ଶକ୍ତି, ଚେତନା, ଚିଦ୍ୟ-ବତ(?) ଅଛି। ତେଣୁ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜଗତକୁ ଜୀବନ୍ତ ଜଗତ କୁହାଯାଏ । ସେଠାରେ ଅଚେତନାର କିମ୍ବା ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କର କୌଣସି ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି ନାହିଁ । ସେଠାରେ ବିଭିନ୍ନତା ମଧ୍ୟ ଅଛି, ଯେପରି ଆମେ ଏଠାରେ ପାଇଛୁ । ଜଳ ଅଛି, ଗଛ ଅଛି, ଜମି ଅଛି । ନିର୍ବିଶେଷ ନୁହେଁ, ନିରାକାର ନୁହେଁ - ସବୁକିଛି ଅଛି - କିନ୍ତୁ ସେଗୁଡ଼ିକ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ । ଏହା ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ଯେ ଯମୁନା ନଦୀ ତରଙ୍ଗ ସହିତ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ କୃଷ୍ଣ ଯମୁନା କୂଳକୁ ଆସନ୍ତି, ସେତେବେଳେ କୃଷ୍ଣଙ୍କର ବଂଶୀ ଶୁଣିବା ପାଇଁ ତରଙ୍ଗ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ। "
|